Veelgestelde vragen

Hebt u na het lezen van de informatie op onze website nog vragen? Hier vindt u de veelgestelde vragen mét bijbehorende antwoorden. Check zeker ook de overzichtspagina Wetgeving en de modeldocumenten.

Kunt u uw vraag niet vinden in onderstaande lijst?
Contacteer gerust 1 van onze alerte experten.

Wetgeving

Volgens de Vrijwilligerswet mogen organisaties zonder winstoogmerk vrijwilligers inschakelen. Meer bepaald lokale besturen zoals gemeenten en provincies, vzw’s en feitelijke verenigingen zoals sportclubs. Bedrijven en privépersonen kunnen dus geen vrijwilligers inzetten. Lees meer over de Vrijwilligerswet.

De Vrijwilligerswet bevat de informatieplicht en de verzekeringsplicht.

De informatieplicht houdt in dat je een vrijwilliger bij de start van het engagement de volgende elementen meegeeft: lees meer op de pagina rechten & plichten.

De verzekeringsplicht houdt in dat zowat alle organisaties verplicht een verzekering afsluiten. Lees meer over alle soorten verzekeringen, de gratis vrijwilligersverzekering en meer op de pagina rechten & plichten.

De Vrijwilligerswet impliceert in de plichten voor organisaties enkel het recht op informatie en op verzekering. Meer informatie over die 2 plichten vind je bij de  voorgaande veelgestelde vraag.

Als individu of familie kan je zelf geen vrijwilliger inschakelen. Maar je kan aankloppen bij heel wat organisaties die vrijwilligers inzetten. Denk aan bijvoorbeeld i-mens voor een dag- of nachtoppas, de Minder Mobielen Centrale voor een chauffeur, Samana voor mantelzorgers etc.

Dit raden we af aangezien dit leidt tot rolvervaging en het het vrijwillig karakter van vrijwilligerswerk in de weg staat. Hier ontdek je ons advies.

Kostenvergoedingen

Bij de reële kostenvergoeding betaal je kosten terug op basis van bewijsstukken. Bijvoorbeeld een kilometervergoeding of terugbetaling van kassaticketjes of facturen.

Bij een forfaitaire kostenvergoeding hoef je geen bewijsstukken op te vragen. Je moet rekening houden met maximumbedragen per dag én per jaar. 

Bovendien onderscheiden we een gewone forfaitaire kostenvergoeding van de verhoogde forfaitaire kostenvergoeding voor bepaalde sectoren. Lees meer over kostenvergoedingen.

Ja, je mag een forfaitaire kostenvergoeding combineren met een aparte kilometervergoeding. Vraag wel steeds bewijzen aan de vrijwilliger (bv. busticket of trajectblad met ritten).

Voor eenzelfde vrijwilliger hou je het bij 1 enkel systeem: forfaitair (met of zonder bijkomende kilometervergoeding) of reëel op basis van terugbetaling van onkostenbewijzen. Als organisatie kan je wel voor verschillende vrijwilligers van verschillende systemen gebruikmaken. Wees helder en transparant in de afspraken vanaf de start.

Verzekering

Ja, er geldt een verzekeringsplicht voor veel organisaties, maar niet voor feitelijke verenigingen. Zij kunnen een erkenning voor de gratis vrijwilligersverzekering aanvragen via het digitale loket

De Vrijwilligerswet voorziet immuniteit voor vrijwilligers in heel wat organisaties. De immuniteit is echter niet allesomvattend:

  • Ze geldt enkel voor de burgerlijke aansprakelijkheid, niet voor de strafrechterlijke.

  • Voor de schade aan zichzelf telt de immuniteit niet.

  • De immuniteit is niet van toepassing bij (veel) feitelijke verenigingen. Je kan de vrijwilliger wel beschermen met een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid. 

  • De vrijwilliger kan de immuniteit verliezen in geval van een lichte repetitieve fout, een grove fout, opzet of bedrog.

De verzekering richt zich op vrijwilligersorganisaties waar een eigen verzekering afsluiten niet verplicht of minder evident is:

  • feitelijke verenigingen zonder winstoogmerk en zonder betaald personeel, geleid door minstens 2 personen en niet verbonden aan een koepelvereniging
  • vzw’s zonder personeel en met beperkte middelen
  • Afdelingen van koepels, maar zij kunnen nog slechts specifieke activiteiten gratis verzekeren, aangezien hun koepel zelf al een verzekeringsplicht heeft.

In het digitale verzekeringsloket kan je een erkenningsnummer aanvragen (via de app Itsme, e-ID reader of token). Na je erkenning, kan je telkens de activiteiten van je vrijwilligers 48 u. op voorhand ingeven. Je kan maximaal 1000 uren ingeven per 12 maanden.

Begeleiding

Vrijwilligers kunnen zowat allerlei soorten taken uitvoeren, maar geen taken die betaalde medewerkers uitvoeren, of ter vervanging van betaalde medewerkers. Zorg er vooral voor dat vrijwilligers ingezet worden op basis van hun talenten.

Opleiding

Download of koop hier publicaties over kostenvergoedingen, vrijwilligers bedanken of matchen, de Vrijwilligerswet en nog veel meer.

En op deze webpagina vind je onze nieuwste webinars over vrijwilligerswerk, wetgeving en beleid. Daarnaast kan je ook een workshop op maat aanvragen voor jouw lokale bestuur of organisatie.

Op deze webpagina vind je onze nieuwste webinars over vrijwilligerswerk, wetgeving en beleid. Daarnaast kan je ook een workshop op maat aanvragen voor jouw lokale bestuur of organisatie.

Download hier publicaties over kostenvergoedingen, vrijwilligers bedanken of matchen, de Vrijwilligerswet en nog veel meer.

Werving

Op vrijwilligerswerk.be kan je je vacatures publiceren volgens sector, locatie, thema etc. 

Vergeet niet om je organisatie of lokaal bestuur eerst te registreren op de vacaturewebsite.

Het is voor organisaties die met minderjarigen werken sinds februari 2023 verplicht nieuwe medewerkers te controleren en na te gaan of die persoon van goed en zedelijk gedrag is door een uittreksel uit het strafregister op te vragen. Deze verplichting geldt ook voor vrijwilligers behalve in het jeugdwerk waar het niet moet opgevraagd worden bij de vrijwilligers. Hier vind je meer info

Het gaat hier om een uittreksel uit het strafregister Model 596-2: model bestemd voor het uitoefenen van ‘een activiteit die onder opvoeding, psycho-medisch-sociale begeleiding, hulpverlening aan de jeugd, kinderbescherming, animatie of begeleiding van minderjarigen valt’. 

Zorg wel voor het respecteren van de correcte regels ook inzake GDPR.

Stuur een e-mail naar onze communicatiemedewerker via jytte@vsvw.be met je oproep. Indien de oproep relevant is voor onze social media rubrieken of nieuwsbrief, nemen we die graag op.

Vrijwilligerswerk en uitkeringen

Ja, maar onderstaande werklozen moeten eerst toestemming vragen aan de RVA om vrijwilligerswerk uit te voeren (zie vraag 2). En wie een vervangingsinkomen krijgt voor ziekte of invaliditeit, moet eerst om een schriftelijke toelating vragen bij de adviserend geneesheer (zie vraag 3).

Deze vrijwilligers hebben meldingsplicht. Het gaat om:

  • volledige uitkeringsgerechtigde werklozen
  • deeltijdse werklozen, die een aanvullende uitkering ontvangen van de RVA
  • tijdelijk werklozen
  • werklozen met bedrijfstoeslag (de vroegere bruggepensioneerden)

De vrijwilliger vult het formulier C45B  in en laat dit door de organisatie ondertekenen. Hij geeft het ingevulde formulier door aan de vakbond, hulpkas of rechtsreeks aan de RVA.

Uitzondering op de meldingsplicht: vrijwilligers die in een vaccinatiecentrum actief zijn, hoeven dat niet te melden.

De adviserend geneesheer van de mutualiteit moet eerst akkoord zijn én vooraf een schriftelijke toelating geven. Deze geneesheer zal kijken of het vrijwilligerswerk de gezondheid niet in gevaar brengt. Een gewoon briefje van de huisdokter volstaat niet.

Ja, maar ook zij hebben eerst een meldingsplicht bij de RVA (zie vraag 2).

Ja, personen die ‘recht hebben op opvang’ mogen vrijwilligen. Evenals personen met wettelijkse verblijfsdocumenten van een origine buiten de EU. Lees meer tips in het dossier vrijwilligerswerk voor asielzoekers.

Print Friendly, PDF & Email

Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief